Stress-burnout. Sinds anderhalf jaar geef ik leefstijl-coaching aan iemand met een zware burn-out. Deze vrouw is ontzettend moe en zegt dat ze zich een wrak voelt. Alsof er een vrachtwagen over haar heen is gereden. Ze kan weinig en kijkt op tegen alle dagelijkse activiteiten. Ze heeft moeite om haar huis schoon te houden, te koken en zelfs om te gaan douchen. Ze heeft duizeligheidsklachten en is bang om te vallen.
Stress-burnout ⎢ Het kan jou overkomen
Het gaat om een vrouw die net 40 is en volop in het leven stond. Ze heeft me foto’s laten zien van voor haar burn-out, – je zou dit niet verwachten van zo iemand. Het kan iedereen overkomen. Het kan jou overkomen.
ONBEGREPEN, Stress-burnout
Haar klachten worden niet begrepen door familie, vrienden, of collega’s. Het lijkt of ze het niet willen begrijpen en ze krijgt niet de steun waar ze behoefte aan heeft.
Dat voelt als verraad, maar ze is te moe om boos te zijn. Veel verdriet is er wel. Met vrienden kan ze niet afspreken want dat kost te veel energie. Ze voelt zich een looser omdat ze niet meer kan werken. Het is thuis op de bank zitten zonder iets te kunnen. Door vermoeidheid kan ze geen boek lezen, of een tv programma volgen. Helemaal niets dus.
Ik denk zelf dat veel mensen vanuit hun eigen opvattingen een groot bord voor hun hoofd hebben als het gaat om burn-out. Opmerkingen die aanstellerij suggereren zijn compleet misplaatst en tonen een gebrek aan betrokkenheid en empathie om iemand te begrijpen. Maargoed, iedereen heeft ook weer z’n eigen sores en veel mensen hebben niet de (priori) tijd om zo iemand met burn-out te helpen. Bovendien weten ze daar ook geen raad mee.
MIJN PROCES VAN ONBEGRIP NAAR BEGRIJPEN EN GELOVEN⎢Stress-burnout
Aan het begin van het coaching traject vroeg ik me ook soms af of ze zich aanstelde en of ze wel genoeg actie ondernam om te herstellen. Wat me toen heeft geholpen is dat ik mezelf afvroeg of die gedachten wel klopten. Ik kon me niet voorstellen dat iemand maandenlang met zeer beperkt menselijke contact alleen thuis zit uit aanstellerij. Dat levert niemand iets op. De gedachten dat er sprake was van aanstellerij, of te weinig actie ondernemen liet ik los
Toen begon ik zware burn-out beter te begrijpen. Ik vroeg door op alles wat ze over haar ervaring met burn-out vertelde. Dat waren hele verhalen waardoor m’n oogkleppen afvielen. Ze was echt ziek en ik kon haar niet de alle hulp bieden die ze nodig had. Ze kon zichzelf en haar huis niet eens meer verzorgen.
GEEN HULP ⎢ Stress-burnout
Professionele hulp kon ze niet vinden, terwijl ze daar wel heel actief naar zocht. Ja, er was een revalidatiecentrum waar ze dagelijks naartoe kon, maar zover kon ze echt niet lopen. Ze had ook terecht gekund in een soort burn-out retreat met een dagelijks programma. Dat had weinig zin, want ze kon helemaal niets, dus ook geen programma volgen. Haar huisarts begreep haar niet en psychologen (ja meerdere) konden haar o.a. door bureaucratie niet helpen.
En zij is echt niet de enige met zo’n zware burn-out. Er bestaat een groep mensen met burn-out die totaal onbegrepen wordt. Dat maakt de burn-out nog hopelozer als je geen steun kunt vinden.
TOCH KLEINE STAPPEN NAAR HERSTEL, Stress-burnout
Om van een burn-out te kunnen herstellen is herstelgedrag nodig. Zonder hulp is dat extra zwaar. En welke acties kun je ondernemen als je helemaal niets kunt? Nou ze ademde in ieder geval nog en ze was wakker… Het zou bijna overdreven klinken als haar burn-out niet zo ernstig zou zijn. Nogmaals bij een zware burnout ben je echt he-le-maal kapot.
Je kunt niets meer.
DE BUTEYKO ADEM METHODE, Stress-burnout
In de ademhaling zat een houvast. Ik heb haar de Buteyko adem methode geleerd en daar heeft ze haar duizeligheid, paniekaanvallen en hartkloppingen mee weten te verminderen. Overdag ben ik een aantal keer letterlijk de noodlijn geweest bij een paniekaanval. Dan liet ik haar een ademoefening doen om door de paniekaanval heen te komen.
Het herstel van burn-out gaat met vallen en opstaan. Je moet heel goed je energiebalans in de gaten houden. Dus niet meer energie besteden dat je hebt. Hoe je dat doet was een leerproces voor haar. Nadat haar burn-out verder was verergert tijdens de griepgolf in 2017 kon ze weer even naar buiten toe. Het lukt om naar het park te lopen. Ze was in ieder geval weer buiten, maar wel eenzaam. Het groepje gebruikers en alcoholisten dat daar altijd op dezelfde plek leek het gezelliger te hebben. Wat een verschil met het leven dat ze voor haar burn-out leidde.
MASSAGE’S, Stress-burnout
In 2018 heb ik in verschillende massagecursussen gedaan en dat bleek enorm te helpen in haar herstel. Een gewone aanraking van menselijk contact kan goed doen, maar ze was ook ontzettend gespannen. Sommige spieren leken zo hard als bot aan te voelen. De eerste maanden voelde ze vooral de spanning als ik haar masseerde. Daarbij kwamen er ook veel emoties vrij.
Pas later begon ze ook m’n handen te voelen als ik masseerde. Toen begon ze ook een beetje te genieten van de massage en spanningen in v haar nek en schouders begonnen te verminderen. Ze begon echt wat meer rust te vinden.
NIET ZOALS IN DE BOEKJES, Stress-burnout
Voor mij had ze een burnout coach. Die vertelde haar dat ze iedere dag twee keer naar buiten moest en iedere dag een aantal minuten langer moest lopen. Dat soort adviezen vind je terug in verschillende zelfhulpboeken en op het internet.
Zo werkt het totaal niet. De enige dag voelde ze zich een beetje beter en de andere dag zat ze er weer totaal doorheen. Zelfs de meest lichte vorm van Yoga (Yin Yoga) zorgde dan voor een verzuring van haar spieren.
Herstellen van burn-out is iets heel anders dan het opbouwen van conditie. De discipline om dagelijks wat langer te lopen gaat hier dus niet op. Ze had gelukkig wel een goede psycholoog gevonden die haar dat wist te vertellen.
ZELF EEN TEAM VAN HULP SAMENSTELLEN ⎢Stress-burnout
Het vinden van hulp via de reguliere weg werkte niet, dus ze begon op eigen kracht een team om haar heen te bouwen. Ze probeerde verschillende therapieën met wisselende ervaringen. Uiteindelijk vond ze een goede hypnotiseur waardoor ze zich nu geestelijk veel sterker voelt. Ze vond body stress release waardoor ze duidelijk minder stress klachten ervaart. Via een Facebook groep vond ze iemand die voor haar kon koken. Ze gaat duidelijk vooruit.
BURNOUT KAN JE VERANDEREN ALS PERSOON ⎢Stress-burnout
Van dichtbij heb ik mogen meemaken hoe iemand kan veranderen door burn-out. Deze vrouw was vroeger altijd maar een beetje te vriendelijk naar de mensen om haar heen. Daardoor gingen mensen (misschien zonder het te weten) over haar grenzen heen. Ook kende ze haar eigen grenzen niet goed. Ze bleef altijd maar doorgaan.
Veel mensen zouden zeggen dat ze in een ‘slachtofferrol’ zat. Dat doet me denken aan de peptalks die je op internet vindt voor mensen die hun doelen willen bereiken en niet helemaal tevreden zijn over hun leven. Dat is anders. Die mensen zijn niet ziek. Meestal niet in ieder geval.
Bovendien mag je gewoon verdriet mag hebben, je hopeloos voelen, boos zijn en spreken over alle emoties waar je doorheen gaat. Emoties zijn energie en dat moet niet vast gaan zitten door het te negeren, weg te stoppen, of mooier te maken dan het is.
Dat gezegd hebbende kan iemand toch te lang in een soort van ‘slachtofferrol’ blijven hangen. Ik heb haar de omslag zien maken naar iemand die heel goed haar grenzen kan aangeven naar verschillende mensen om zich heen en die voor zichzelf ook goed in de gaten kan houden. Toen ik onlangs aankwam zag ik een ander persoon zitten dan toen ik voor het eerst kennis met haar maakte. Ze is nog niet helemaal hersteld, maar ik zag een sterker persoon.
Onlangs zei ze zelfs dat ze binnen twee weken weer de oude is als haar nachtrust weer goed is. Puur het feit dat ze dat al zo overtuigend zegt betekent dat ze al een heel eind is gekomen. En waar ik sinds 2017 achter gekomen ben is dat mensen met burn-out vaak juist geen aanstellers zijn, maar vaak doorzetters. Helaas een beetje teveel van dat goede.
EEN BEETJE MEER ENERGIE ⎢Stress-burnout
Inmiddels kan ze zitten en liggen terwijl ze voelt dat ze energie heeft. De burn-out klachten voelt ze echter weer zodra ze opstaat. Maar het feit dat ze kan zitten en energie voelen / opgewekt voelen is echt al heel wat. Vandaag vroeg ze tijdens de massage of ik vond dat het beter met haar ging. Ik antwoordde dat we daar al de hele tijd over spraken terwijl ik haar masseerde. Daarop reageerde ze “Maar ik kan het niet geloven, volgens mij krijg ik m’n leven terug”.
(Nergens in dit verhaal is te herleiden om wie het hier gaat. Privacy vind ik belangrijk en daarom ben ik altijd bewust over wat ik over iemand schrijf.)
Over René, Je Buteyko ademtherapeut
Wil je beter leren ademen?
Contact