Angst en paniekaanvallen

Angst en paniekaanvallen ontstaan niet vanzelf. Daar gaat continu een gevoel van nervositeit, gejaagdheid, of irritatie aan vooraf. Deze gevoelens stimuleren de ademhaling en leiden tot chronische hyperventilatie. Vanuit die onrust schiet je sneller in een paniekaanval dan iemand die zich in de basis rustig voelt.

Paniekaanval hyperventilatie ⎜40% minder bloedtoevoer

Volgens het handboek fysiologie vermindert de bloedtoevoer naar de hersens met 2% voor elke millimeter kwik afname van de CO₂ druk in het bloed. Bij 20 millimeter kwikdruk in het bloed is er sprake van 40% minder bloedtoevoer naar de hersens. Deze daling CO₂ in het bloed en de verminderde bloedtoevoer ontstaan door chronische hyperventilatie.

Het tekort aan zuurstof in de hersens verandert onze kijk op de wereld. Daardoor geef je een andere uitleg en interpretatie aan de realiteit. Situaties en omstandigheden waar anderen niet bang voor zijn worden voor jou triggers voor angst, of paniekklachten. Andere beschrijvingen van m’n cursisten zijn dat ze het gevoel hebben er niet te zijn. Dat de wereld een soort film lijkt.

Wetenschappelijk onderzoek⎥ paniekaanval hyperventilatie

Dr Amerikaanse Dr. Brown¹ heeft 300 wetenschappelijke studies over de ademhaling geanalyseerd. Zijn conclusie was dat hyperventilatie leidt tot verhoogde prikkelbaarheid van zenuwen en spieren. Dat leidt tot het ontstaan, of het verergeren van angst en paniekaanvallen. Ook uit andere onderzoeken blijkt dat hyperventilatie prikkelbaarheid veroorzaakt.

In 1988 stelden fysiologen aan de Duke University; “de hersenen bepalen door het reguleren van de ademhaling de eigen prikkelbaarheid”².  Volgens Finse wetenschappers aan het laboratorium van neurologie aan de Universiteit van Jeonsuu leidt hyperventilatie tot “het spontaan en asychroon afvuren van corticale neuronen³. De effecten daarvan staan beschreven in vorige kopje tekst.

Korte beschrijving ervaring cursisten

Angstklachten kunnen ontzettend vermoeiend zijn. Vooral paniekklachten. Een paniekaanval kan zo heftig en vermoeiend dat je geen prettige dag meer kunt hebben. Onlangs vertelde een cursist dat ze zelfs last kreeg van een gevoelloze neus en lippen. Ook dat valt te verklaren vanuit de aandoening chronische hyperventilatie. Deze klachten veroorzaken onzekerheid en daarom worden er verschillende testen uitgevoerd in het reguliere circuit. Daar blijkt meestal uit dat er niks aan de hand is. Toch zijn de symptomen echt aanwezig. Die verzin je niet. Nu weet je dan chronische hyperventilatie wel eens de oorzaak van je klachten kan zijn.

Je angst aangaan

Bij angstklachten wordt geprobeerd om situatie’s, mensen, of omstandigheden te vermijden. Of er wordt geprobeerd om de angst te compenseren met eten, bezig blijven om maar niet te hoeven voelen, roken, drank, gamen, bevestiging bij anderen zoeken etc. Kijk… Je ademhaling heb je altijd bij je. Daar kun je niet voor vluchten. Die kun je niet wegmoffelen.

Het verhelpen van hyperventilatie kan iedereen leren, maar dat is niet altijd makkelijk. Het is belangrijk om kleine stapjes te zetten. In een compleet veilige situatie ademhalingsoefeningen doen is een stap die iedereen kan zetten. Zoals uitgelegd kan dat tegelijkertijd juist een grote uitdaging zijn. It’s up to you, maar ik sta voor je klaar om je te helpen.

Een misverstand

Onder sommige mensen heerst de aanname dat je bij de Buteyko methode altijd op je ademhaling ‘moet’ letten. Dat is niet zo.  Voor een groot deel focus je juist op ontspanning. Ontspanning is de basis van de Buteyko Methode. 

Stap 1: Oefening om een paniekaanval op te vangen.

Tijdens een paniekaanval vliegt je ademhaling alle kanten op. Dat is acute hyperventilatie. Hieronder lees je hoe je een hyperventilatie aanval kunt doorstaan. Doe deze oefening een aantal keer wanneer alles OK is. Dan veranker je deze oefening al een beetje in je systeem. Dat maakt het makkelijker om deze oefening te herinneren tijdens een paniekaanval. Let op: Deze oefening verhelpt geen chronische hyperventilatie.

Stap 2 voorkomen

De vorige oefening was een noodgreep. Bij een medisch gezien gezonde ademhaling heb je een grote mentale en fysieke buffer. Dat betekent paniekaanvallen in het geheel zullen verdwijnen.

Chronische hyperventilatie vaststellen

Angstklachten worden behandeld door psychologen die gebruikmaken van cognitieve gedragstherapie. Psychologen maken ook gebruik van exposure oefeningen om paniekaanvallen te verhelpen. De Buteyko basis ademhalingsoefening kan overigens ook dienen als exposure oefening.

Het is goed als daarmee de paniekaanvallen verminderen, maar het is natuurlijk nog beter als de chronische hyperventilatie ook verholpen wordt. Om chronische hyperventilatie te verhelpen moet dit eerst vastgesteld worden. Dat kan via de onderstaande, wetenschappelijk onderbouwde test.

Druk op het knopje “Overlevingsmodus uit”.

Door onnodig angstig te zijn druk je het knopje van je overlevingsmodus in. Je ademhaling verzwaart en je hartslag gaat omhoog. Je lichaam wordt in een staat van paraatheid gebracht. Om te kunnen overleven. Terwijl er eigenlijk geen gevaar is. Als je te vaak je overlevingsmechanisme “aanzet” ontstaat er chronische hyperventilatie. Je gaat meer en dieper ademen als gewoonte. Angst en paniekvallen verergeren. Het is vermoeiende vicieuze cirkel. 

De Buteyko adem therapie, paniekaanval hyperventilatie

Hyperventilatie en angst vormen een vicieuze circel. Het één leidt tot het andere. Dit proces kan van beide kanten opgestart worden. Een persoon met angst kan gevoelens van hyperventilatie ervaren, maar een persoon met hyperventilatie kan ook gevoelens van angst ervaren. Het ene voedt het andere in deze vicieuze cirkel.

De Buteyko therapie  stopt deze vicieuze cirkel door je te leren hoe je het ademvolume terug kunt brengen naar normale hoeveelheden. Zodra de ademhaling terug is naar een normaal niveau zullen stressklachten sterk verminderen. Aan het einde van de Buteyko cursus hebben deelnemers de kennis en vaardigheden om de eerste tekenen van paniek en angst te herkennen en te keren.

Eindelijk kon ik me weer eens ontspannen.. Dat gaf me hoop. Dat vertelde een cursist die veel last had van onrust en hyperventilatie. 

Gerelateerde blogartikelen

Hyperventilatie test
Brok in keel wegkrijgen
Oxazepam afbouwen
Astma door stress
Hartoverslagen door stress
Overspannen zijn
Extreme vermoeidheid en spierpijn
Stresshormoon
Project burnout