Beroepsastma en stress: impact op de gezondheid en werkprestaties

Beroepsastma is de meest voorkomende beroepslongziekte in geïndustrialiseerde landen¹. Maar wat is beroepsastma nu precies? Hoe merk je het? En wat kun je er aan doen? Hier gaan we dieper in op het herkennen van beroepsastma en het vinden van de juiste behandeling om er iets aan te doen.

Wat is beroepsastma?

Zoals gezegd is er bij beroepsastma sprake van astma als gevolg van blootstelling aan een bepaalde stof of bepaalde stoffen bij het uitoefenen van een beroep. Beroepsastma ontstaat dan ook altijd pas wanneer je op werk in contact bent geweest met één of meerdere stoffen. Vaak pas na een langere periode. Het vervelende is echter dat beroepsastma blijft terugkeren. Elke keer dat je opnieuw in aanraking komt met de betreffende stof of stoffen, ervaar je klachten. In de basis zijn er twee typen beroepsastma te onderscheiden. Het gaat dan om:

Allergische beroepsastma:

Bij allergische beroepsastma is er sprake van een allergie voor bepaalde eiwitten. Dit betreft dierlijke of plantaardige eiwitten. Op het moment dat je hier dan mee in contact komt, treedt er een allergische reactie op. Wanneer deze irritatie blijft terugkeren, is er sprake van permanente last. Elke keer dat je dan opnieuw weer in aanraking komt met deze eiwitten, blijven de klachten aanhouden.

Niet allergische beroepsastma:

Daarnaast is er ook de niet-allergische beroepsastma. In dat geval gaat het juist om bepaalde chemische stoffen die een negatief effect hebben op de luchtwegen. Wanneer je deze herhaaldelijk inademt, tasten ze de luchtwegen aan. Opnieuw zijn bepaalde irritaties het gevolg. In sommige gevallen ontstaat niet-allergische beroepsastma zelfs bij een éénmalige blootstelling. Echter moet er dan wel sprake zijn van een relatief hoge concentratie.

Beroepsastma symptomen

Zoals reeds aangegeven, treden er bepaalde irritaties op bij beroepsastma. Deze irritaties in de luchtwegen komen op een bepaalde manier tot uiting. Ze verhinderen het ‘normale’ menselijke leven op de volgende manieren:

Kortademigheid

Bij kortademigheid is er sprake een moeilijke ademhaling. Je hebt dan echt het idee dat je moeite moet doen om voldoende zuurstof binnen te krijgen. Dit is zeker geen prettig gevoel, maar wel een goede indicatie voor beroepsastma. Zeker wanneer je vooral op werk vaak een gevoel van kortademigheid ervaart.

Piepende ademhaling

Daarnaast is een piepende ademhaling ook één van de meest voorkomende symptomen van beroepsastma. Bij een piepende ademhaling vernauwt je luchtpijp. Hetzelfde geldt voor de vertakkingen van de luchtpijp naar de longen. Hierdoor blijft er minder ruimte over voor de lucht om doorheen te bewegen. Dat veroorzaakt het piepende geluid.

Veel hoesten

Een ander bekend symptoom is veelvuldig hoesten. Door de irritaties in de keel, luchtpijp en longen ontstaat vaak een automatische hoestreactie. Dit is puur het gevolg van een prikkeling van de slijmvliezen. Het lichaam probeert dan de lucht weg te blazen om de irriterende stoffen te verwijderen.

Druk op de borst

Door de geïrriteerde luchtwegen is het goed mogelijk dat je ook druk op de borst ervaart als één van de symptomen van astma. Er ontstaat dan een pijnlijk gevoel op de borst. Een duidelijk signaal dat er iets niet helemaal optimaal verloopt bij de ademhaling.

Beroepsastma oorzaken

De oorzaak van beroepsastma moet je dus zoeken bij het uitvoeren van je werk. Je komt daar blijkbaar in contact met bepaalde stoffen die een negatief effect hebben op je luchtwegen. Wanneer we het hebben over oorzaken van beroepsastma, dan zouden de volgende stoffen hier aan de basis van kunnen liggen:

• Dierlijke stoffen: Voorbeelden van dierlijke stoffen die mogelijk beroepsastma tot gevolg hebben, zijn dierenharen, uitwerpselen van dieren of losgeraakte pluimen.
• Bonen: Producten als koffiebonen of sojabonen werken voor sommige mensen erg irriterend op de luchtwegen.
• Graan en bloemsoorten: Het meel van graan en bloem zijn voorbeelden van plantaardige producten die bij sommige mensen voor beroepsastma zorgen.
• Enzymen: Enzymen bevinden zich in een groot aantal verschillende producten. Je vindt ze bijvoorbeeld terug in wasmiddel, in het bierbouw proces of bij een broodbakkerij.
• Schoonmaakmiddelen: Schoonmaakmiddelen in het algemeen bevatten veel verschillende stoffen die slecht zijn voor de luchtwegen. Ammoniumverbindingen en ontsmettingsmiddelen zijn hier voorbeelden van.
• Houtsoorten: Soms zijn het bepaalde houtsoorten die beroepsastma tot gevolg hebben. Ze vormen vaker een gevaar wanneer ze van tropische afkomst zijn.

Zoals je ziet zijn er dus een hoop potentiële stoffen die de oorzaak van de beroepsastma kunnen zijn. En dan gaat het nog maar om een fractie van de potentiële stoffen die de eerdergenoemde klachten kunnen veroorzaken. Echter worden deze over het algemeen het vaakst genoemd als uiteindelijke oorzaak.

Het is vaak lastig om te identificeren om welke stof het nu precies gaat. Ook omdat het op je werk misschien niet altijd duidelijk is welke stoffen er rondzweven. Wanneer je desondanks toch wel een bepaalde stof uit de bovenstaande lijst herkent, dan is de kans aanwezig dat dat de oorzaak is van je beroepsastma.

Behandeling beroepsastma

Wat de behandeling van beroepsastma betreft, zijn er een paar zaken waar je rekening mee kunt houden om tot een oplossing van de problemen te komen. Deze zijn voor een groot deel gefocust op je werkomgeving. Dat is simpelweg waar het probleem is ontstaan. Vaak vormt dat dan ook een goede basis voor het oplossen van de problemen.

Echter moet je er zeker niet meteen vanuit gaan dat de oplossing ook echt alleen op het werk te vinden is. Er zijn namelijk een hoop dingen die je in potentie kunt doen om de symptomen van beroepsastma te verminderen. Maar voordat we daar dieper op ingaan, laten we eerst kijken naar de maatregelen die je in verband met je werk kunt nemen:

Contact met irriterende stoffen vermijden

Het vermijden van contact met de irriterende stoffen is direct de meest voor de hand liggende optie. Wanneer je weet om welke stof het gaat, moet je er alles aan doen om deze stof in het vervolg te ontlopen. Werken met een masker is bijvoorbeeld een optie. Als het goed is, gaan de symptomen dan al direct in sterkte afnemen. Je merkt al snel dat je je dan iets meer op je gemak voelt.

Echter moet je ook weer niet te vroeg juichen. Het komt namelijk vaak genoeg voor dat je blijvende klachten overhoudt van beroepsastma. Ook wanneer je helemaal niet meer in aanraking komt met de stof of stoffen die het hebben veroorzaakt. Zo zijn luchtwegen vaak nog langdurig overgevoelig. Dit resulteert dan in een chronisch aanwezige hoest. Of een blijvende gevoel van kortademigheid.

Al met al is het daarom zelden voldoende om alleen maar het contact met de irriterende stoffen weg te nemen. En soms is dit ook überhaupt niet mogelijk. Bijvoorbeeld wanneer het zo’n centraal onderdeel van je werk is, dat je er amper omheen kunt. In beide gevallen is er gelukkig ook nog een andere behandeling voor beroepsastma beschikbaar; ademtherapie.

Optimaliseren van de ademhaling

Dé manier om van een gevoel van kortademigheid en bepaalde andere klachten van beroepsastma af te komen, is door te kijken naar je ademhaling. Er is voor veel mensen vaak namelijk nog een enorme winst te behalen op het gebied van ademhalen.

Door deze langzaam maar zeker steeds verder te optimaliseren, maak je maximaal gebruik van de voordelen van een efficiënte zuurstofinname. Hierdoor is de kans groot dat bijvoorbeeld een gevoel van kortademigheid op termijn afneemt. Ademtherapie kan ook helpen om kleine beschadigingen aan de luchtwegen te herstellen. Daardoor verdwijnt de overgevoeligheid van de luchtwegen.

Buteyko ademtherapie

 Professor Konstantin Pavlovich Buteyko is de uitvinder van deze therapie. Zijn ontdekking was dat er bij astma sprake is van chronische hyperventilatie. Door chronische hyperventilatie te verhelpen kun je astma vrij worden.

Inmiddels heb ik het voorrecht gehad om als Buteyko therapeut mensen te helpen met astma. Dat kan via de offline cursus, of via de online cursus. Als je meer wilt weten over de werking van de Buteyko therapie bij astma dan kun je het beste dit artikel (inclusief reviews) lezen.

Relevante blogartikelen

Hyperventilatie test 
Astma door stress
Snel buiten adem bij inspanning
Benauwdheid bij stress
Hoesten door stress
Inspanningsastma inclusief review
Verstopte neus verhelpen
Rhinitis behandeling, Buteyko onderzoek

Over René, Je Buteyko ademtherapeut

René, Je Buteyko ademtherapeut

Jarenlang had ik last van ‘onverklaarbare’ gezondheidsklachten, die uiteindelijk wél verklaarbaar bleken te zijn: via de ademhaling! Sinds 2014 deel ik als Buteyko ademtherapeut hoe je moet ademen. Meer over mijn reis en opleidingen vind je op de ‘over mij’ pagina.

See author's posts