Coördinatie verbeteren

Coördinatie in het brein

Je brein zet nooit afzonderlijke spieren aan. Een brein weet niet eens wat spieren zijn! Je hersenen denken in bewegingen. Als je een kopje oppakt, denk je niet ‘ik span eerst mijn schouderspier aan, dan mijn biceps en dan…’. Je hersenen weten precies welke beweging je moet maken¹. 

Die beweging wordt bijgestuurd door alle informatie die je met je zintuigen vanuit je omgeving haalt. In het voorbeeld van het kopje ziej e het kopje. Met je hand voel je dat je het kopje vastpakt. Je hoort dat het kopje loskomt van de tafel. Deze vorm van bijsturen heet feedback. Coördinatie in het brein is een proces dat zichzelf steeds bijstuurt met die feedback. Op basis van de informatie die je van je zintuigen krijgt, verander je je beweging. Het oppakken zou namelijk anders verlopen als je, in plaats van een kopje, een naald optilt³.

Coördinatie in de spieren

Je brein stuurt signalen naar je spieren. Dit signaal gaat via je zenuwen. Elk zenuwuiteinde komt op een andere plek in de spier uit. Alle cellen die bij één zenuwuiteinde horen, vormen samen een motorische eenheid. Deze cellen spannen allemaal aan op het signaal vanuit hetzelfde zenuwuiteinde. Elke spier in je lichaam bestaat uit verschillende motorische eenheden. De afstemming van die motorische eenheden op elkaar is ook een vorm van coördinatie. Zodra de ene motorische eenheid stopt, moet de volgende het werk overnemen. Anders valt je kopje ineens uit je handen.

Coördinatie van de ademhaling

Een normale ademhaling zorgt ervoor dat je genoeg lucht binnenkrijgt, terwijl het ademhalen zelf je zo min mogelijk energie kost. Wil je weten of je een normale ademhaling hebt? Dan kun je gelijk even deze ademconditie test doen. Je brein stuurt de ademhalingsspieren aan en houdt in de gaten of er voldoende zuurstof in je bloed zit. Deze coördinatie doe je onbewust. Raakt je ademhalingsritme verstoord, dan kost het ademhalen je meer energie⁴. 

Coördinatie en rompstabiliteit

Rompstabiliteit, bij sporters ook wel bekend als core stability, is belangrijk voor het uitvoeren van bewegingen. Hierbij gaat het niet om pure kracht van de buik- en rugspieren, maar om een goede samenwerking tussen die twee. Met een goede coördinatie heb je juist minder kracht nodig om een beweging uit te voeren. Goede rompstabiliteit is belangrijk voor de coördinatie van je hele lijf, omdat je buik- en rugspieren bij vrijwel elke beweging aan het werk zijn⁵.

Een normale ademhaling verbetert je balans

Met ademhalingsoefeningen verbeter je de coördinatie van je ademhaling. Bij een groep proefpersonen verbeterde na acht weken ademhalingstraining de balans. Balans heb je niet alleen nodig om op een been te blijven staan. Een goede balans voorkomt ook dat je omvalt als je over een tegel struikelt. Of dat je blijft staan als je op de grond landt na een sprong. 

Belangrijk: goede coördinatie tijdens sport!

Bij het sporten zorgt een goede coördinatie ervoor dat je je bewegingen efficiënt uit kunt voeren. Dit betekent dat je zo min mogelijk energie verspilt. Die energie houd je dan over om bijvoorbeeld sneller te rennen of hoger te springen. Je brein is tijdens het sporten met allerlei dingen tegelijk bezig.

Als je bijvoorbeeld een badmintonshuttle wilt slaan, zorgen je hersenen ervoor dat de timing van alle bewegingen samenkomt. Zodat je die shuttle precies in de goede hoek slaat. Je arm strekt precies op het goede moment uit en je voeten verplaatsen zich met precies de juiste snelheid. Je ademt op het juiste moment uit, zodat je zo hard mogelijk kunt slaan⁶.

Een goede ademhaling sluit precies aan in je beweging. Bij het inademen strekt je borstkas zich uit. Wil je dan nog een shuttle slaan, dan kost dit veel kracht uit je arm. Als je tegelijkertijd uitademt, daalt je borstkas juist en spannen je buikspieren zich aan. Daardoor wordt je slag harder.

Controle houden over de ademhaling

Voor optimale sportprestatie is het belangrijk dat je een gevoel van controle houdt over je ademhaling. Tegelijkertijd is het van belang om de ademhaling tijdens het sporten niet bewust te controleren. Als je daar continu bewust mee bezig bent, dan heb je minder aandacht voor je de sportbewegingen die je uitvoert. Alleen daarom is het al logisch dat dit ten koste van je vermogen tot coördinatie gaat.

Hoe kun je dan toch een gevoel van controle houden zonder bewust je ademhaling te controleren tijdens het sporten? Om die vraag te beantwoorden is het belangrijk om het te hebben over je automatische onbewuste ademhaling.  Je rustademhaling is hier een belangrijke factor in. Kort gezegd werkt het als volgt. Stel dat je in rust 50% rustiger ademt (dit is een realistisch en meetbaar percentage), dan zul je tijdens het sporten ook rustiger ademen. Dat leidt tot een gevoel van controle.

Bovendien kost de taak van ademen tijdens het sporten je dan minder energie vergeleken met ademen als een paard tijdens dezelfde activiteit. Je ademhalingsspieren worden dan niet meer onnodig belast. Daardoor heb je meer energie en aandacht om te focussen op je sportbeweging.

Buteyko ademtherapie ⎜ Buteyko Methode

Ben je iemand die herstellende is van een ziekte, een ongeluk, of om een andere reden weinig coördinatie heeft? Of ben je een sporter die met meer plezier en beter wil presteren? De Buteyko therapie kan je hierbij helpen. De ze therapie is overigens ook effectief bij verschillende  andere gezondheidsklachten. De Buteyko methode kun je leren via de online cursus incl. 2 uur begeleiding of via de individuele offline cursus volgen. 

Gerelateerde blogartikelen

Ziekte van parkinson, pakinsonisme
Duizeligheid, licht in het hoofd en wazig zien
Migraine auras
Trillend lichaam tijdens slaap
Tintelingen

Bronnen