Een hyperventilatie aanval hebben betekent dat je in een toestand van ‘te veel ademen’ verkeert. Tijdens een hyperventilatie aanval adem je vele malen sneller dan normaal. Dat heeft gevolgen voor je lichaam. Door het vele ademen krijg je maar een heel klein beetje meer zuurstof in je lichaam. Het probleem is echter dat je te veel koolzuurgas uitademt.
In ons bloed is er een bepaalde zuurgraad aanwezig. Deze wordt mede bepaald door koolzuurgas. Wanneer er te veel koolzuurgas verloren gaat verandert de chemische samenstelling van het bloed. Dat heeft o.a. effect op het functioneren van de organen. Door de korte duur van een hyperventilatie aanval is het niet per definitie gevaarlijk. Gezond is het natuurlijk ook niet en het draagt al helemaal niet bij aan de kwaliteit van leven.
In Nederland zijn er ongeveer 900.000 personen die met regelmaat last hebben van hyperventilatie. Dit is een schatting. Vermoed wordt dat het werkelijke aantal hoger ligt. Hyperventilatie kan worden verdeeld in twee varianten, namelijk de hyperventilatie aanvallen en de chronische vorm van hyperventileren.
Hyperventilatie aanval symptomen
Mensen die last hebben van de chronische vorm van hyperventileren weten meestal niet dat er sprake is van chronische hyperventilatie. Veel huisartsen, fysiotherapeuten, psychologen, longartsen en andere specialisten herkennen dit probleem niet. Onderaan deze pagina vind je een blogartikel waarin de symptomen van chronische hyperventilatie beschreven worden. Op deze pagina vind je straks ook een gratis online test waar je chronische hyperventilatie mee kunt vaststellen.
Bij hyperventilatie aanvallen kunnen de symptomen heftig zijn. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Duizeligheid
- Weeïg gevoel in de knieën
- Pijn op de borst
- Hartkloppingen
- Tintelingen in benen en armen
- Strak gevoel rond de mond
- Droge mond
- Transpiratie
- Kortademigheid, benauwd gevoel
- Wazig zien
Het is belangrijk om te weten dat niet iedereen met een hyperventilatie aanval dezelfde symptomen ervaart. De aanval van hyperventileren verloopt persoonlijk. Dit betekent ook dat de duur van de aanval per persoon sterk kan verschillen. Net zoals mensen verschillend reageren op stress, is dit ook het geval bij hyperventilatie.
Hoe lang duurt een hyperventilatie aanval?
Hoe lang een hyperventilatie aanval precies duurt is niet makkelijk te zeggen. Dit is namelijk heel persoonlijk. Voor het grootste deel van de mensen geldt dat de aanval binnen 10 minuten weer over gaat. Voor een kleiner deel van de mensen die acute aanvallen ervaren geldt dat de aanval zo’n 30 minuten duurt. Als een aanval zo heftig is kan het zijn dat je de rest van de dag bijna geen energie meer hebt. Juist omdat het gevoel van benauwdheid en kortademigheid zorgt voor een paniekerig gevoel lijkt de aanval altijd langer te duren dan in werkelijkheid het geval is.
Wanneer er sprake is van de chronische vorm van hyperventileren, dan heeft men continu last van de klachten. Daarom is er in dit geval geen sprake van een aanval, maar van een constante aanwezigheid van het hyperventileren. Bij een aanval zijn de symptomen in verreweg de meeste gevallen veel heviger dan bij de chronische vorm. Mede hierdoor zijn er mensen die zich niet bewust zijn van het feit dat zij lijden aan chronisch hyperventileren. Zij ervaren meestal niet het soort paniek zoals bij een hyperventilatie aanval.
Chronische hyperventilatie als oorzaak van een hyperventilatie aanval
Er wordt vaak gedacht dat een hyperventilatie aanval uit het niets komt, maar eigenlijk is dat niet zo. Bij een hyperventilatie aanval is er in negen van de tien gevallen al sprake van chronische hyperventilatie. Chronische hyperventilatie gaat meestal samen met een gevoel van innerlijke onrust, spanning en nervositeit. Als dat je normale staat van zijn is, dan schiet je eerder in een hyperventilatie aanval dan iemand die rustig ademt als gewoonte. Een hyperventilatie aanval komt dus niet uit de lucht vallen.
Zware hyperventilatie aanval
Laten we vooropstellen dat een hyperventilatie aanval altijd zwaar is voor de betreffende persoon. Het is voor de meeste mensen een zeer beangstigend gevoel. Juist de angst en het gevoel van paniek zorgen ervoor dat de hyperventilatie aanval langer kan duren en hevigere vormen aannemen.
Een aanval is dus eigenlijk altijd zwaar voor de persoon die de aanval doormaakt, maar we kennen wel enkele gradaties. Een aanval kan tot wel een half uur aanhouden. Dergelijke aanvallen worden gezien als zwaarder dan de aanvallen die 10 tot 15 minuten duren. Hoe sneller de ademhaling is, des te heftiger de aanval. In de basis is een hyperventilatie aanval niet gevaarlijk. Toch zijn er wel situaties waarin het verstandig is om een huisarts te raadplegen. Neem contact op met je huisarts wanneer je:
- Veel klachten ervaart
- Je zorgen maakt
- Vermoedt dat de klachten niet horen bij hyperventilatie
- De pijn op de borst niet verdwijnt bij ontspanning
Astma en hyperventilatie aanval
Hiervoor las je dat een hyperventilatie aanval in de basis niet gevaarlijk is. Dat kan anders zijn als er ook sprake is van een chronische aandoening zoals astma. Dan kan een hyperventilatie aanval leiden tot een ernstige astma aanval. Dat hangt samen met de ernst van de astma.
Moe na hyperventilatie aanval
De meeste mensen voelen zich erg vermoeid na een hyperventilatie aanval. Hier zijn meerdere redenen voor te noemen. Tijdens een hyperventilatie aanval worden de spieren in het lichaam op een verkeerde manier belast. Daardoor ontstaat er extra vermoeidheid. Daarbij zijn de paniekgevoelens ook heel vermoeiend.
Het lichaam staat in de zogenaamde ‘vecht of vlucht modus’ tijdens een hyperventilatie aanval. Dit kost het lichaam veel energie, waardoor je na de aanval nog maar weinig energie over hebt. Een aanval zorgt voor extreme inspanning, terwijl er tijdelijk totaal geen gevoel van ontspanning bestaat. Je raakt overprikkeld en dit zorgt voor een gevoel van moeheid dat lang aan kan houden.
Een hyperventilatie aanval zorgt voor het uit balans raken van de pH-waarde in je lichaam. Wanneer deze waarde uit balans raakt, dan wordt je vermoeid. Ook dit verklaart waarom je je na een hyperventilatie aanval erg moe kunt voelen. Vaak houdt het vermoeide gevoel voor de rest van de dag aan.
Wat te doen bij een hyperventilatie aanval?
Zeker wanneer je al eerder een hyperventilatie aanval hebt ervaren weet je hoe het voelt wanneer er een nieuwe aanval ontstaat. Merk je dat er een aanval van hyperventileren? Start dan direct met ademhalingsoefeningen. Er zijn meerdere ademhalingsoefeningen die je kunt proberen om een aanval te voorkomen. Tijdens de Buteyko adem therapie leer je bijvoorbeeld hoe je een hyperventilatie aanval kunt opvangen.
Zorg ervoor dat je zo veel mogelijk ontspant. Angst en paniek kunnen de aanval namelijk versterken. Probeer rustig te blijven. Adem als het mogelijk is in een plastic zakje. Dat doe je voor ongeveer vijf minuten. Je ademt dan in en uit met de neus.
Verkeerde adviezen
Soms krijgen mensen het advies om afleiding te zoeken bij een opkomende aanval. Bijvoorbeeld door te gaan zingen, neuriën, een boek lezen of het kijken naar een interessante video. Het grote nadeel van deze benadering is dat je nog verder van je gevoel komt af te staan. Je bent dan je gevoel aan het ontwijken i.p.v. de oorzaak aan te pakken.
Daarmee pak je de ooraak van een hyperventilatie aanval niet aan. Een hyperventilatie aanval komt namelijk niet uit de lucht vallen. Er is dan al sprake van chronische hyperventilatie. Daarbij is er sprake van hoog ademen, via de borst. Er wordt vaak gegaapt en gezucht. Dit gaat samen met het gevoel niet genoeg lucht te krijgen, ofwel kortademigheid.
Dan ben je in een staat van onrust. Bij chronische hyperventilatie is er sprake van een staat van onrust. Ergere vormen van chronische hyperventilatie uiten zich in gejaagdheid en nervositeit. Bij een dergelijke staat van onrust schiet je eerder in een hyperventilatie aanval. Daarom is het van belang om de oorzaak te leren herkennen, chronische hyperventilatie.
Hyperventilatie test ⎢Chronische hyperventilatie vaststellen
Eerder las je al over professor Konstantin Pavlovich Buteyko. Deze arts heeft een test ontwikkeld waarmee je chronische hyperventilatie kunt vaststellen. Deze test heet de CP test en vind je via de onderstaande video.
Nuance: Medicatie tegen angst, onrust en slaapproblemen kunnen de CP kunstmatig verhogen. Dit is ook het geval bij het gebruik van corticosteroïden. Je werkelijke CP is dan een stuk lager. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid medicatie.
Professor Konstantin Pavlovich Buteyko
De naam van deze man kan niet genoeg genoemd worden. Hij was ook maar een mens, maar wel een heel bijzonder persoon. Hij heeft namelijk iets ontdekt waarmee de gezondheid van mensen over de hele wereld verbetert kan worden. Dat is de Buteyko Methode, die later naar hem vernoemd is. Hij ontdekte namelijk een methode om chronische hyperventilatie te verhelpen.
De Buteyko Methode leren ⎢ Buteyko therapie
Ik ben René van den Heuvel en beoefen sinds 2014 het mooie vak van Buteyko therapeut. Via deze methode heb ik mijn eigen eigen hyperventilatie verholpen. Via over mij kun je daar meer over lezen. Het is mijn doel om daar zoveel mogelijk mensen mee te helpen. Dat kan via de individuele Buteyko cursus, of de online cursus.
Wil je iets vertellen, of heb je een opmerking? Laat dan hieronder een berichtje achter.👇🌱
Gerelateerde blogartikelen
Hyperventilatie test
Chronische hyperventilatie symptomen
Afbouwschema oxazepam
Pijn borst
Extreme vermoeidheid en spierpijn
Hartoverslagen door stress
Astma door stress
Pijn in nek schouder stress
Zere onderrug
Over René, Je Buteyko ademtherapeut
Wil je beter leren ademen?
Contact