Voordelen van neusademhaling

Neusademhaling. Heb jij vaak last van een verstopte neus? Ben je regelmatig verkouden en heb je last van hooikoorts, astma, of poliepen? Ook dan zal je neus vaak verstopt zijn. Bij een verstopte neus gaan de voordelen van neusademhaling aan je voorbij. In de video hieronder bespreek ik er een aantal. Daarna kun je verder lezen over de gezondheidsvoordelen van neusademhaling.

De eerste stap naar beter ademen

Beter ademen betekent rustiger ademen, ofwel minder liters lucht per minuut ademen. Als je dat doet houdt je lichaam meer koolzuurgas vast. Alleen in de aanwezigheid van koolzuurgas kan zuurstof opgenomen worden in de cellen. Rustiger ademen begint bij neusademhaling als gewoonte. De neusgaten zijn altijd kleiner dan de opening van de mond. Dat betekent dat er via neusademhaling minder lucht wordt geademd, waardoor het lichaam meer koolzuurgas vasthoudt. Dat is één van de grootste voordelen van neusademhaling.

Minder ademen<=>meer koolzuurgas in het lichaam<=>meer zuurstof in de cellen

Mondademhaling is de snelweg naar griep

Hoe virussen je lichaam binnendringen kan een verschil maken in je gezondheid. De meeste virussen kunnen niet overleven in het slijmvlies van de neus. De microben in het slijmvlies creëren een vijandige omgeving voor virussen. Wanneer je door je neus ademt, steriliseer je de lucht. Zo wordt er een schild tegen ziekte gecreëerd. Wanneer je via je mond ademt creëer je een directe microbe snelweg van de buitenomgeving naar de luchtwegen.

Neusademhaling maakt de lucht klaar voor consumptie

In de neus zitten kleine haartjes (de cilia) die deeltjes vuil uit de lucht vasthouden. Kleinere vervuilende stoffen worden opgevangen door het slijmvlies en afgevoerd naar de maag. Daar worden ze afgebroken door het maagzuur. De neusholten in de neus spelen een belangrijke rol bij het ademen. Het weefsel dat de wand van deze neusholtes bedekt bevat veel bloedvaten; Bloed genereert warmte waardoor de lucht tot de juiste temperatuur wordt opgewarmd.
Speciale cellen in de wanden van de neusholten bevochtigen de lucht. Op deze manier wordt de lucht gezuiverd, opgewarmd en bevochtigd voordat deze je longen bereikt. Wanneer je door je mond ademt blijft de lucht te koel. Een normale lichaamstemperatuur is 37 graden Celcius. Lucht met een lagere temperatuur kan een geleidelijke afbraak van het immuunsysteem veroorzaken en kan leiden tot verschillende ademhalingsproblemen.

In het normale spraakgebruik wordt vaak over frisse lucht gesproken. Nu weet je dat in context te plaatsen. De lucht moet fris zijn. In de zin van schoon, maar wel opgewarmd.

Gebitsaftakeling via mondademhaling

Via mondademhaling vermindert de hoeveelheid speeksel in je mond. Dat kan leiden tot een droge mond en bij een droge mond daalt de ph waarde van het speeksel. Daarmee stijgt het risico op tandbederf. Bij kinderen leidt mondademhaling tot scheve tanden, misvormingen van de kaken en de groei van het gezicht. Ik heb een uitgebreid blogartikel over dit onderwerp geschreven. Dat gaat over de voordelen van neusademhaling en de ontwikkeling van het gebit en gezicht van kinderen. 

Neusademhaling activeert buikademhaling

Dat neusademhaling buikademhaling activeert wil ik je laten ervaren via een oefening. Adem eens een keer in via je neus terwijl je naar je borst kijkt. Ik wil je nu vragen om hetzelfde te doen terwijl je naar je buik kijkt. Je zult merken dat je via je neusademhaling vooral via je buik ademt. Buikademhaling als gewoonte heeft vele voordelen. In dit blogartikel  vertel ik daar meer over.

De neus ligt boven de mond en de borst hoger dan buik. Bij mond- en borstademhaling zit je dus hoog in je ademhaling. Hoog ademen = veel ademen. Zo wordt geademd bij chronische hyperventilatie.

Rug, schouder en nekklachten

Chronisch ademen via de mond kan leiden tot veranderingen in de lichaamshouding. Bij een open mond kan je hoofd namelijk naar voren gaan staan. Dat kan leiden tot een voorovergebogen houding. De belangrijkste ademhalingsspier, het diaframa, wordt dan inactief. De ademhaling wordt vervolgens geregeld door de nek-, borst-, en schouderspieren. Dat kan leiden tot overbelasting waarbij ernstige rug-, schouder- en nekklachten kunnen ontstaan.

Het diaframa zit vast aan de wervelkolom en is daarom een belangrijke rompstabilisatiespier. Als je het diafragma (ook wel middenrif genoemd) niet goed gebruikt kan dat leiden tot lage rugklachten. Dat komt doordat de rugspieren overbelast worden omdat ze de taak van het diafragma overnemen.

In m’n praktijk zie ik dit regelmatig. Als daar ruimte voor is in de cursus geef ik extra oefeningen die een rechte lichaamshouding bevorderen. Ik ben namelijk ook opgeleid tot revalidatietrainer. Een sterk en actief diafragma begint met neusademhaling. Zo kun je verschillende lichamelijke klachten en blessures voorkomen. 

Beter seksleven

Via neusademhaling maak je gebruik van stikstofoxide dat in de neusholten wordt geproduceerd. Dit molecuul werd in 1992 ontdekt en heeft uiteindelijk geleid tot de productie van de erectiepil Viagra. Stikstofmonoxide verwijd o.a. de bloedvaten en je maakt dit natuurlijk aan. In hoeverre heb je nog een pil nodig als dit één van de voordelen van neusademhaling is?

Een uitgedroogde neus

Als je door je mond ademt als gewoonte droogt je neus uit. Dat leidt tot opgedroogde en harde stukjes snot. Dat kan al snel gaan bloeden al je op je neus drukt, of in je neus zou peuteren. Stof hoopt zich op en zo ontstaat een verstopte neus.

Onfrisse lucht vermijden

Via neusademhaling kun je beter de kwaliteit van de lucht waarnemen. Zo kun je eerder realiseren welke kwaliteit van lucht gezond is en welke niet.

Activeert je zelfhelend vermogen

Via neusademhaling activeer je een diafragmatische (buik) ademhaling. Daarbij maak je vooral gebruik van de onderste longkwabben. Deze zijn verbonden met het parasympatsiche zenuwstelsel. Het parasympatische zenuwstelsel kalmeert lichaam en geest. Dat resulteert in ontspanning en dat is een voorwaarde voor herstel bij ziekte.

Poliepen

Ik heb verschillende cursisten bij me gehad die moeite hadden met neusademhaling. O.a. mensen met astma, COPD, slaapapneu, zware vermoeidheidsklachten en de ziekte van Lyme. Ik had bijvoorbeeld een meisje van 16 jaar oud die geen 10 minuten door haar neus kon ademen. Vanwege haar vermoeidheid begon ze dagelijks later op school. Als ademtrainer herkende ik gelijk het verband tussen haar ademhaling en haar vermoeidheidsklachten. Jongeren horen vol energie te zitten, maar hebben steeds vaker last van burnout- en vermoeidheidsklachten.

Het volgende spreekt vooral tot de verbeelding en vertelt ook meer over de Buteyko Methode. Dit jaar belde een man uit Eindhoven me op die elders naar tevredenheid de Buteyko Methode gevolgd had. Hij was dus op de hoogte van de voordelen van neusademhaling, maar helaas had hij toch weer last van poliepen. Toen hij de Buteyko Methode beoefenende waren zijn poliepen weggetrokken.

Dat is te verklaren, want Dr. Buteyko zag het ontstaan van poliepen als een verdedigingsreactie van het lichaam om niet teveel koolzuurgas kwijt te raken. Net zoals het verkrampen van het gladde spierweefsel om de luchtwegen. Toen hij via de Buteyko Methode zijn ademhaling had genormaliseerd was deze verdedigingsreactie niet meer nodig. De poliepen trokken weg

Hij had de Buteyko Methode al een keer gevolgd, dus dat hoefde ik hem niet uit te leggen. Het was een leuk gesprek, dus we probeerde samen te achterhalen waarom zijn poliepen weer terug waren gekomen. We wisten weliswaar dat het terugkomen van poliepen een verdedigingsreactie was op zijn verzwaarde ademhaling. Maar wanneer was hij dan weer zwaarder gaan ademen als gewoonte? Om daar achter te komen spraken we zijn week door.

Het bleek dat hij carnaval had gevierd. Hij had lekker gedronken en weinig geslapen. Dat waren de oorzaken van zijn verzwaarde ademhaling. Zowel het verdwijnen, als het terugkomen van zijn poliepen waren vanuit het perspectief van de Buteyko Methode te begrijpen. Vervolgens heb ik hem tips gegeven om toch weer zijn neuswegen vrij te krijgen.

HOE!? Als je neus potdicht zit.

Aan de rechterzijde van deze pagina zie je een video met een oefening tegen een verstopte neus. Deze oefening heeft veel mensen geholpen om een verstopte neus te openen. Eén van de comments uit de video is “Adem door de neus…. Hoe!? Als je neus potdicht zit”. Deze reactie was afkomstig van iemand die interesse had in de voordelen van neusademhaling, maar de mogelijkheid daartoe (nog) niet zag.

Er wordt vaak gedacht dat de neus verstopt zit. In werkelijkheid zit de neus bijna nooit compleet dicht. Dat betekent dat er nog ruimte is om doorheen te ademen. Dat gaat moeilijker dan normaal en daarom is het soms nodig om neusademhaling met ontspanningsoefeningen te begeleiden. De neus gaat open als je toch door de kleine ruimte blijft ademen. Als het echt niet gaat kan een neusspray tijdelijk helpen. Daarna is het van belang om gelijk over te schakelen op neusademhaling als gewoonte. 

Je neus kun je dus in drie, of vier stappen openen:

• Als het niet anders kan gebruik je de neusspray
• Ontspanning
• De neusopener oefening (zie gerelateerde blogartikelen)
• Neusademhaling als gewoonte

Een verstopte neus is (net als neuspoliepen) een verdedigingsreactie  van het lichaam op teveel ademen. Als je je ademhaling normaliseert kan deze verdedigingsreactie opgeheven worden. Soms is er meer nodig om een verstopte neus te verhelpen. Dan biedt de Buteyko cursus effectieve vervolgstappen om neusademhaling te herstellen.

Neussprayverslaving

In neusspray zit een effectieve stof die je neus snel opent. Deze stof heet Otrivin. Volgens KNO artsen raken steeds meer mensen daar verslaafd aan. (Otrivinisme) Door de neusspray slinkt de zwelling in het neusslijmvlies. Helaas komt de zwelling door veelvuldig gebruik heftiger terug. Op de bijsluiter van neusspray staat dat je de neusspray niet langer dan een week mag gebruiken. Helaas wordt dat toch gedaan en zo kan de neusspray zelf de oorzaak worden van de verstopte neus.

“Tienduizenden, zo niet honderdduizenden Nederlanders sprayen elke dag hun neus vol.” KNO-arts Markus Oei

Gerelateerde blogartikelen

Ademconditietest
Chronische hyperventilatie symptomen
Neussprayverslaving
Verstopte neus verhelpen

Bronnen

• Culotta E, Koshland DE Jr.. NO news is good news. Science.1992 Dec 18;(258(5090)):1862-5
• Lundberg J, Weitzberg E. Nasal nitric oxide in man. Thorax.1999;(54):947-952
• Mouth breathing activates the upper chest: Swift AC, Campbell IT, McKown TM. Oronasal obstruction, lung volumes, and arterial oxygenation. Lancet. 1988 Jan;1(8577):73-75
• In Yoga: Ramacharaka Y (ed). Nostril vs. mouth breathing. In: The Hindu-Yogi Science of Breath, Waiheke Island, New Zealand: Floating Press 1903.

Over René, Je Buteyko ademtherapeut

René, Je Buteyko ademtherapeut

Jarenlang had ik last van ‘onverklaarbare’ gezondheidsklachten, die uiteindelijk wél verklaarbaar bleken te zijn: via de ademhaling! Sinds 2014 deel ik als Buteyko ademtherapeut hoe je moet ademen. Meer over mijn reis en opleidingen vind je op de ‘over mij’ pagina.

See author's posts